De dienst Publieke Werken en Volkshuisvesting wordt opgericht in 1949 en neemt de Dienst Bouw- en Woningtoezicht, de dienst gemeentewerken en de Stedebouwkundige Dienst over. In 1985 wordt de dienst opgeheven.
In de gemeenteraadsvergadering van 13 juli 1949 wordt besloten tot opheffing van de Dienst Bouw- en Woningtoezicht, de dienst gemeentewerken en de Stedebouwkundige Diensten tot instelling van de Dienst voor Publieke Werken en Volkshuisvesting. Al eerder worden maatregelen getroffen om de coördinatie tussen de verschillende diensten welke op het terrein van de wederopbouw en de uitbreiding van de stad werkzaam zijn, te bevorderen. Voortaan zijn Gemeentewerken, Bouw- en Woningtoezicht en de Stedebouwkundige Dienst afdelingen van de nieuwe dienst.
Per 1 januari 1951 wordt het kantoor Gemeentediensten opgeheven en toegevoegd als de vierde afdeling onder de benaming Administratie.238 Interne reorganisatie leidt vijf jaar later tot de toevoeging van een nieuwe afdeling: Onroerende Zaken en Economie. Zij houdt zich bezig met de aankoop en verkoop van grond en doet onderzoek op statistisch, sociografisch en economisch terrein. Als gevolg van de opheffing van de dienst Plantsoenen en Bosbeheer wordt met ingang van 1 juli 1963 een nieuwe afdeling opgericht, genaamd Plantsoenen. Aan deze afdeling wordt opgedragen de aanleg en het onderhoud van parken, plantsoenen, wegenbeplantingen en begraafplaatsen. Vervolgens wordt bij de afdeling Openbare Werken een subafdeling ingesteld onder de naam Cultuurtechnische werken, welke wordt belast met de aanleg en het onderhoud van de bossen, sportvelden en recreatiegebieden. In dit jaar wordt ook het Marktwezen van de afdeling Financiën en Belastingen ter secretarie overgebracht naar Publieke Werken en Volkshuisvesting.
In 1964 wordt de afdeling Stedebouw en Architectuur gesplitst in twee afdelingen, namelijk Stedebouw en Architectuur. Er wordt tevens een nieuwe afdeling Verkeer in het leven geroepen. Bij de nieuwe afdeling Verkeer wordt ook de onderafdeling Bossen en Sportvelden (voorheen Cultuurtechnische Werken) ondergebracht en de onderafdeling Onderhoud Gebouwen (voorheen een onderdeel van de afdeling Stedebouw en Architectuur). Vanaf 1968 worden deze onderafdelingen onderdeel van Openbare Werken. Op 1 mei 1972 wordt de afdeling Sociaal Economisch Onderzoek zelfstandig en losgemaakt van de afdeling Onroerende Zaken. De afdeling Onroerende Zaken wordt per 1 september 1973 opgeheven; het personeel van de afdeling gaat grotendeels over naar de afdeling Administratie.
De reorganisatie van eind jaren zeventig leidt tot de volgende herindeling:
Met ingang van 1 januari 1985 wordt de Dienst Publieke Werken en Volkshuisvesting opgeheven en ontstaat een drietal nieuwe diensten, te weten Volkshuisvesting, Stadsontwikkeling en Economische Zaken. De huisvesting van de dienst in één gebouw komt in 1954 gereed, zodat vanaf die tijd alle onderdelen van Publieke Werken en Volkshuisvesting gevestigd zijn aan de Canisiussingel. In 1954 werken er ongeveer 300 mensen bij de dienst, in 1967 ongeveer 400, in 1980 ongeveer 500.[1] In de jaren zeventig kampt de dienst met grote huisvestingsproblemen. Verschillende onderdelen van de dienst betrekken tijdelijke onderkomens verspreid over de stad. In 1978 kiest B & W voor nieuwbouw aan de Stieltjesstraat.[2]
Bewerking van de resultaten van onderzoek, gedaan in de jaren 1994-1996, naar lokaal bestuur en gemeentelijke overheid in Nijmegen door Lisette Kuijper (Regionaal Archief Nijmegen, 2010)
