Dorpsbestuur Appeltern

Algemene gegevens
Naam :	Dorpsbestuur Appeltern
Andere naam (namen):	{{#if: Kerspel Appeltern| * Andere naam::Kerspel Appeltern|}} {{#if: | * [[Andere naam::{{{Andere naam2}}}]]|}} {{#if: | * [[Andere naam::{{{Andere naam3}}}]]|}} {{#if: | * [[Andere naam::{{{Andere naam4}}}]]|}}
Bestaansperiode:	Beginjaar:: - Eindjaar::
Rechtsvorm:	Rechtsvorm::
Voorganger(s):	{{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger1}}}]]|}} {{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger2}}}]]|}} {{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger3}}}]]|}} {{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger4}}}]]|}}
Opvolger(s):	{{#if: Gemeente Appeltern en Altforst| * voorganger van::Gemeente Appeltern en Altforst|}} {{#if: | * [[voorganger van::{{{Opvolger2}}}]]|}} {{#if: | * [[voorganger van::{{{Opvolger3}}}]]|}} {{#if: | * [[voorganger van::{{{Opvolger4}}}]]|}}
Hoger orgaan:	{{#if: | Hoger orgaan::|}}
Archief
{{#if: http://studiezaal.nijmegen.nl/ran/_detail.aspx?xmldescid=2126493768%7C Het archief van deze organisatie is in beheer bij het Regionaal Archief Nijmegen. De toegang met de beschrijving van de stukken is bereikbaar via deze link: |}} {{#if: | Vindplaats archief:|}}
{{#if: http://studiezaal.nijmegen.nl/ran/_detail.aspx?xmldescid=2126493768%7C |}}{{#if: http://studiezaal.nijmegen.nl/ran/_detail.aspx?xmldescid=2126493768%7CNaar beschrijving archief|}}{{#if: | |}}

{{#if: |

Algemene context

|}}

{{#if: Het dorp Appeltern voor 1810

Vóór de Bataafs-Franse tijd (1795-1813) maakte het dorp Appeltern deel uit van het hertogdom Gelre. Sinds de veertiende eeuw was Gelre verdeeld in vier kwartieren. Elk kwartier bestond uit een aantal kleinere bestuurs- en rechtsdistricten, zogenaamde ambten. Appeltern lag in het ambt van Maas en Waal, dat een onderdeel was van het kwartier van Nijmegen.

De kleinste administratieve eenheid op het Gelderse platteland werd vanouds gevormd door de buurschappen. Dit waren organisaties van de geërfden, de eigenaren of gebruikers van de gronden in en rondom een buurt of dorp. De buurschap behartigde het algemeen belang. Zij beheerde bijvoorbeeld de gemeenschappelijke gronden en wegen, en was belast met de lokale waterstaatszorg. Voor de dagelijkse belangenbehartiging waren buurmeesters aangesteld. Behalve in buurschappen waren de geërfden ook verenigd in kerspelen, die voortkwamen uit de parochiale indeling en één of meer buurschappen konden omvatten. Een aantal zaken, zoals het onderhoud van de kerk, het onderwijs en de armenzorg, was per kerspel geregeld. [1]

In 1741 werd Appeltern beschreven als een dorp waarvan de huizen 'wyd van malkanderen' langs de Maasdijk staan verspreid. De kerk was zeer vervallen, zodat de gereformeerde predikant in het koor moest preken. Buiten het dorp aan de dijk stond het Huis te Appeltern, bewoond door de uit de Gelderse geschiedenis vermaarde heren van Appeltern. [2]

De Bataafse omwenteling van 1795 luidde een periode in van snelle en grote veranderingen op bestuurlijk en territoriaal gebied. De organisatie der dorpsbesturen in Gelders gebied bleef echter nog gedurende een aantal jaren in veel opzichten onveranderd, zo ook in Appeltern. [3] Pas de invoering van de Franse bestuursorganisatie met gemeenten, in 1810 en 1811, betekende een ingrijpende wijziging.

1) Beekman, Republiek, 69; Buurman, Schets, 25-38; Gorissen, Städteatlas, 7-9; Kocken, bstuur, 56-57; Martens van Sevenhoven, Schets, 203-215; De Vries, Bijdragen, 61-85.
2) Wagenaar, Tegenwoordige staat, 273-274.
3) Gorissen, Städteatlas, 10-14.|

Geschiedenis

Het dorp Appeltern voor 1810

Vóór de Bataafs-Franse tijd (1795-1813) maakte het dorp Appeltern deel uit van het hertogdom Gelre. Sinds de veertiende eeuw was Gelre verdeeld in vier kwartieren. Elk kwartier bestond uit een aantal kleinere bestuurs- en rechtsdistricten, zogenaamde ambten. Appeltern lag in het ambt van Maas en Waal, dat een onderdeel was van het kwartier van Nijmegen.

De kleinste administratieve eenheid op het Gelderse platteland werd vanouds gevormd door de buurschappen. Dit waren organisaties van de geërfden, de eigenaren of gebruikers van de gronden in en rondom een buurt of dorp. De buurschap behartigde het algemeen belang. Zij beheerde bijvoorbeeld de gemeenschappelijke gronden en wegen, en was belast met de lokale waterstaatszorg. Voor de dagelijkse belangenbehartiging waren buurmeesters aangesteld. Behalve in buurschappen waren de geërfden ook verenigd in kerspelen, die voortkwamen uit de parochiale indeling en één of meer buurschappen konden omvatten. Een aantal zaken, zoals het onderhoud van de kerk, het onderwijs en de armenzorg, was per kerspel geregeld. [1]

In 1741 werd Appeltern beschreven als een dorp waarvan de huizen 'wyd van malkanderen' langs de Maasdijk staan verspreid. De kerk was zeer vervallen, zodat de gereformeerde predikant in het koor moest preken. Buiten het dorp aan de dijk stond het Huis te Appeltern, bewoond door de uit de Gelderse geschiedenis vermaarde heren van Appeltern. [2]

De Bataafse omwenteling van 1795 luidde een periode in van snelle en grote veranderingen op bestuurlijk en territoriaal gebied. De organisatie der dorpsbesturen in Gelders gebied bleef echter nog gedurende een aantal jaren in veel opzichten onveranderd, zo ook in Appeltern. [3] Pas de invoering van de Franse bestuursorganisatie met gemeenten, in 1810 en 1811, betekende een ingrijpende wijziging.

1) Beekman, Republiek, 69; Buurman, Schets, 25-38; Gorissen, Städteatlas, 7-9; Kocken, bstuur, 56-57; Martens van Sevenhoven, Schets, 203-215; De Vries, Bijdragen, 61-85.
2) Wagenaar, Tegenwoordige staat, 273-274.
3) Gorissen, Städteatlas, 10-14. |Van deze organisatie is nog geen beschrijving beschikbaar.}}

{{#if: |

Taken en activiteiten

|}}

{{#if: |

Organisatie

|}}

{{#if: {{#if:-|locatie periode::-:|}}plaatsnaam::Appeltern adres:: {{#if:|locatie in googlemaps|}}
|

Locatie

{{#if:-|locatie periode::-:|}}plaatsnaam::Appeltern adres:: {{#if:|locatie in googlemaps|}}
|}} {{#if: |

|}} {{#if: Het dorp Appeltern voor 1810

Vóór de Bataafs-Franse tijd (1795-1813) maakte het dorp Appeltern deel uit van het hertogdom Gelre. Sinds de veertiende eeuw was Gelre verdeeld in vier kwartieren. Elk kwartier bestond uit een aantal kleinere bestuurs- en rechtsdistricten, zogenaamde ambten. Appeltern lag in het ambt van Maas en Waal, dat een onderdeel was van het kwartier van Nijmegen.

De kleinste administratieve eenheid op het Gelderse platteland werd vanouds gevormd door de buurschappen. Dit waren organisaties van de geërfden, de eigenaren of gebruikers van de gronden in en rondom een buurt of dorp. De buurschap behartigde het algemeen belang. Zij beheerde bijvoorbeeld de gemeenschappelijke gronden en wegen, en was belast met de lokale waterstaatszorg. Voor de dagelijkse belangenbehartiging waren buurmeesters aangesteld. Behalve in buurschappen waren de geërfden ook verenigd in kerspelen, die voortkwamen uit de parochiale indeling en één of meer buurschappen konden omvatten. Een aantal zaken, zoals het onderhoud van de kerk, het onderwijs en de armenzorg, was per kerspel geregeld. [1]

In 1741 werd Appeltern beschreven als een dorp waarvan de huizen 'wyd van malkanderen' langs de Maasdijk staan verspreid. De kerk was zeer vervallen, zodat de gereformeerde predikant in het koor moest preken. Buiten het dorp aan de dijk stond het Huis te Appeltern, bewoond door de uit de Gelderse geschiedenis vermaarde heren van Appeltern. [2]

De Bataafse omwenteling van 1795 luidde een periode in van snelle en grote veranderingen op bestuurlijk en territoriaal gebied. De organisatie der dorpsbesturen in Gelders gebied bleef echter nog gedurende een aantal jaren in veel opzichten onveranderd, zo ook in Appeltern. [3] Pas de invoering van de Franse bestuursorganisatie met gemeenten, in 1810 en 1811, betekende een ingrijpende wijziging.

1) Beekman, Republiek, 69; Buurman, Schets, 25-38; Gorissen, Städteatlas, 7-9; Kocken, bstuur, 56-57; Martens van Sevenhoven, Schets, 203-215; De Vries, Bijdragen, 61-85.
2) Wagenaar, Tegenwoordige staat, 273-274.
3) Gorissen, Städteatlas, 10-14.| {{#if: * Beekman, A.A., W.A.F. Bannier en J.W. Welcker. Geschiedkundige atlas van Nederland: de Republiek in 1795 met de heerlijkheden, ambachten enz. Den Haag, 1913.

• Buurman, D.J.G. 'Schets van de opeenvolgende bestuursindelingen in Gelderland vóór de invoering van de provinciale wet van 1850'. Bijdragen en mededelingen der vereniging Gelre 57 (1958), blz. 23-50.

• Gorissen, F. Niederrheinischer Städteatlas/Geldrische Städte, 1. Heft: Nimwegen. Kleef, 1956 (Publikationen der Gesellschaft für Rheinische Geschichtskunde, nr. 51).

• Kocken, M.J.A.V. Van stads- en plattelandsbestuur naar gemeentebestuur: proeve van een geschiedenis van ontstaan en ontwikkeling van het Nederlandse gemeentebestuur tot en met de Gemeentewet van 1851. Den Haag, 1973.

• Martens van Sevenhoven, A.H. 'Schets van de geschiedenis der burgerlijke gemeenten in Gelderland vóór de invoering der gemeentewet van 1851'. Jonkheer mr. A.H. Martens van Sevenhoven: een keuze uit zijn geschriften. Arnhem, 1977 (Werken der vereniging Gelre, nr. 35), blz. 203-257.

• Vries, W. de. Bijdragen tot de geschiedenis van het rechterlijk bestel in Gelderland, I: rechtsgebieden gelegen in het kwartier van Nijmegen. Arnhem, 1965 (overdruk uit de Bijdragen en mededelingen der vereniging Gelre 49-60).

• [Wagenaar, J.]. Tegenwoordige staat der Verenigde Nederlanden, derde deel, eerste stuk, Gelderland. Amsterdam, 1741.|

Bronnen

• Beekman, A.A., W.A.F. Bannier en J.W. Welcker. Geschiedkundige atlas van Nederland: de Republiek in 1795 met de heerlijkheden, ambachten enz. Den Haag, 1913.

• Buurman, D.J.G. 'Schets van de opeenvolgende bestuursindelingen in Gelderland vóór de invoering van de provinciale wet van 1850'. Bijdragen en mededelingen der vereniging Gelre 57 (1958), blz. 23-50.

• Gorissen, F. Niederrheinischer Städteatlas/Geldrische Städte, 1. Heft: Nimwegen. Kleef, 1956 (Publikationen der Gesellschaft für Rheinische Geschichtskunde, nr. 51).

• Kocken, M.J.A.V. Van stads- en plattelandsbestuur naar gemeentebestuur: proeve van een geschiedenis van ontstaan en ontwikkeling van het Nederlandse gemeentebestuur tot en met de Gemeentewet van 1851. Den Haag, 1973.

• Martens van Sevenhoven, A.H. 'Schets van de geschiedenis der burgerlijke gemeenten in Gelderland vóór de invoering der gemeentewet van 1851'. Jonkheer mr. A.H. Martens van Sevenhoven: een keuze uit zijn geschriften. Arnhem, 1977 (Werken der vereniging Gelre, nr. 35), blz. 203-257.

• Vries, W. de. Bijdragen tot de geschiedenis van het rechterlijk bestel in Gelderland, I: rechtsgebieden gelegen in het kwartier van Nijmegen. Arnhem, 1965 (overdruk uit de Bijdragen en mededelingen der vereniging Gelre 49-60).

• [Wagenaar, J.]. Tegenwoordige staat der Verenigde Nederlanden, derde deel, eerste stuk, Gelderland. Amsterdam, 1741.

|}} |}}

{{#if: Het dorp Appeltern voor 1810

Vóór de Bataafs-Franse tijd (1795-1813) maakte het dorp Appeltern deel uit van het hertogdom Gelre. Sinds de veertiende eeuw was Gelre verdeeld in vier kwartieren. Elk kwartier bestond uit een aantal kleinere bestuurs- en rechtsdistricten, zogenaamde ambten. Appeltern lag in het ambt van Maas en Waal, dat een onderdeel was van het kwartier van Nijmegen.

De kleinste administratieve eenheid op het Gelderse platteland werd vanouds gevormd door de buurschappen. Dit waren organisaties van de geërfden, de eigenaren of gebruikers van de gronden in en rondom een buurt of dorp. De buurschap behartigde het algemeen belang. Zij beheerde bijvoorbeeld de gemeenschappelijke gronden en wegen, en was belast met de lokale waterstaatszorg. Voor de dagelijkse belangenbehartiging waren buurmeesters aangesteld. Behalve in buurschappen waren de geërfden ook verenigd in kerspelen, die voortkwamen uit de parochiale indeling en één of meer buurschappen konden omvatten. Een aantal zaken, zoals het onderhoud van de kerk, het onderwijs en de armenzorg, was per kerspel geregeld. [1]

In 1741 werd Appeltern beschreven als een dorp waarvan de huizen 'wyd van malkanderen' langs de Maasdijk staan verspreid. De kerk was zeer vervallen, zodat de gereformeerde predikant in het koor moest preken. Buiten het dorp aan de dijk stond het Huis te Appeltern, bewoond door de uit de Gelderse geschiedenis vermaarde heren van Appeltern. [2]

De Bataafse omwenteling van 1795 luidde een periode in van snelle en grote veranderingen op bestuurlijk en territoriaal gebied. De organisatie der dorpsbesturen in Gelders gebied bleef echter nog gedurende een aantal jaren in veel opzichten onveranderd, zo ook in Appeltern. [3] Pas de invoering van de Franse bestuursorganisatie met gemeenten, in 1810 en 1811, betekende een ingrijpende wijziging.

1) Beekman, Republiek, 69; Buurman, Schets, 25-38; Gorissen, Städteatlas, 7-9; Kocken, bstuur, 56-57; Martens van Sevenhoven, Schets, 203-215; De Vries, Bijdragen, 61-85.
2) Wagenaar, Tegenwoordige staat, 273-274.
3) Gorissen, Städteatlas, 10-14.|

Verantwoording

{{#if: Archiefondersteuning Benelux (AoB)|Inleiding van de toegang op het archief door Archiefondersteuning Benelux (AoB).|}} {{#if:2006|(2006)|}}

|}}

{{#if: 1.1 Bestuursinstellingen| |}} {{#if: | [[Categorie:]] |}} {{#if: | [[Categorie:]] |}} {{#if: | [[Categorie:]] |}}

{{#if:666| |}}