Geheime Dienst Nederland, rayon Zuid-Gelderland

Algemene gegevens
Naam :	Geheime Dienst Nederland, rayon Zuid-Gelderland
Andere naam (namen):	{{#if: | * [[Andere naam::{{{Andere naam1}}}]]|}} {{#if: | * [[Andere naam::{{{Andere naam2}}}]]|}} {{#if: | * [[Andere naam::{{{Andere naam3}}}]]|}} {{#if: | * [[Andere naam::{{{Andere naam4}}}]]|}}
Bestaansperiode:	Beginjaar::1943 - Eindjaar::1944
Rechtsvorm:	Rechtsvorm::
Voorganger(s):	{{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger1}}}]]|}} {{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger2}}}]]|}} {{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger3}}}]]|}} {{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger4}}}]]|}}
Opvolger(s):	{{#if: | * [[voorganger van::{{{Opvolger1}}}]]|}} {{#if: | * [[voorganger van::{{{Opvolger2}}}]]|}} {{#if: | * [[voorganger van::{{{Opvolger3}}}]]|}} {{#if: | * [[voorganger van::{{{Opvolger4}}}]]|}}
Hoger orgaan:	{{#if: | Hoger orgaan::|}}
Archief
{{#if: http://studiezaal.nijmegen.nl/ran/_detail.aspx?xmldescid=2126493861%7C Het archief van deze organisatie is in beheer bij het Regionaal Archief Nijmegen. De toegang met de beschrijving van de stukken is bereikbaar via deze link: |}} {{#if: | Vindplaats archief:|}}
{{#if: http://studiezaal.nijmegen.nl/ran/_detail.aspx?xmldescid=2126493861%7C |}}{{#if: http://studiezaal.nijmegen.nl/ran/_detail.aspx?xmldescid=2126493861%7CNaar beschrijving archief|}}{{#if: | |}}

{{#if: De Geheime Dienst Nederland, een spionage- en verzetsorganisatie, werd opgericht door de uit Delden afkomstige J.M.W.C. Iansen, die vanaf 1941 spionagewerk verrichtte voor de geallieerden. Na zijn arrestatie door de Duitsers en ontsnapping in december 1942 richtte hij verspreid over Nederland ongeveer dertig spionagegroepen op die gegevens verzamelden over de Duitse bezetter, met name op militair, economisch, industrieel en sociaal vlak. In 1944 vertrok Iansen (alias ‘Max’) naar Engeland en werd hij opgevolgd door W. Schoemaker (‘Miki’), die de dienst opnieuw opbouwde. In totaal waren er 300 tot 400 medewerkers, vooral studenten.|

Algemene context

De Geheime Dienst Nederland, een spionage- en verzetsorganisatie, werd opgericht door de uit Delden afkomstige J.M.W.C. Iansen, die vanaf 1941 spionagewerk verrichtte voor de geallieerden. Na zijn arrestatie door de Duitsers en ontsnapping in december 1942 richtte hij verspreid over Nederland ongeveer dertig spionagegroepen op die gegevens verzamelden over de Duitse bezetter, met name op militair, economisch, industrieel en sociaal vlak. In 1944 vertrok Iansen (alias ‘Max’) naar Engeland en werd hij opgevolgd door W. Schoemaker (‘Miki’), die de dienst opnieuw opbouwde. In totaal waren er 300 tot 400 medewerkers, vooral studenten. |}}

{{#if: Over de oprichting van het rayon Zuid-Gelderland is weinig bekend. Dit rayon besloeg grofweg de Vijfherenlanden in Zuid-Holland, de Bommeler- en Tielerwaard, de Betuwe, het Land van Maas en Waal, Nijmegen en het Rijk van Nijmegen, het noordelijkste deel van Limburg en de omgeving van Kleef. Het rayon was verdeeld in twee vakken, die weer waren onderverdeeld in secties: vak Nijmegen bestond uit de secties Nijmegen stad, Buitenroute (het Rijk van Nijmegen en de Over-Betuwe), Gennep en Kleef; vak Tiel was verdeeld in de secties Tiel, Culemborg, Leerdam en Kesteren. Leden van de dienst deden vele observaties en brachten daarvan verslag uit door middel van rapporten, tekeningen en kaarten van onder meer opstellingen van militair geschut.|

Geschiedenis

Over de oprichting van het rayon Zuid-Gelderland is weinig bekend. Dit rayon besloeg grofweg de Vijfherenlanden in Zuid-Holland, de Bommeler- en Tielerwaard, de Betuwe, het Land van Maas en Waal, Nijmegen en het Rijk van Nijmegen, het noordelijkste deel van Limburg en de omgeving van Kleef. Het rayon was verdeeld in twee vakken, die weer waren onderverdeeld in secties: vak Nijmegen bestond uit de secties Nijmegen stad, Buitenroute (het Rijk van Nijmegen en de Over-Betuwe), Gennep en Kleef; vak Tiel was verdeeld in de secties Tiel, Culemborg, Leerdam en Kesteren. Leden van de dienst deden vele observaties en brachten daarvan verslag uit door middel van rapporten, tekeningen en kaarten van onder meer opstellingen van militair geschut. |Van deze organisatie is nog geen beschrijving beschikbaar.}}

{{#if: De voornaamste taak van de dienst was het inwinnen van militaire inlichtingen, onder andere over soort, sterkte en verplaatsing van Duitse troepen, over bewapening, geschutsopstellingen en de toestand van wegen en bruggen. De Geheime Dienst Nederland verzamelde verder inlichtingen over de betrouwbaarheid en de verrichtingen van personen in dienst van de overheid of die maatschappelijk een belangrijke rol speelden. Inlichtingen op economisch en industrieel gebied verzamelde de dienst ook, en tenslotte spoorde zij Duitse spionnen en saboteurs op.|

Taken en activiteiten

De voornaamste taak van de dienst was het inwinnen van militaire inlichtingen, onder andere over soort, sterkte en verplaatsing van Duitse troepen, over bewapening, geschutsopstellingen en de toestand van wegen en bruggen. De Geheime Dienst Nederland verzamelde verder inlichtingen over de betrouwbaarheid en de verrichtingen van personen in dienst van de overheid of die maatschappelijk een belangrijke rol speelden. Inlichtingen op economisch en industrieel gebied verzamelde de dienst ook, en tenslotte spoorde zij Duitse spionnen en saboteurs op. |}}

{{#if: |

Organisatie

|}}

{{#if: {{#if:-|locatie periode::-:|}}plaatsnaam:: adres::Nijmegen {{#if:|locatie in googlemaps|}}
|

Locatie

{{#if:-|locatie periode::-:|}}plaatsnaam:: adres::Nijmegen {{#if:|locatie in googlemaps|}}
|}} {{#if: |

|}} {{#if: Over de oprichting van het rayon Zuid-Gelderland is weinig bekend. Dit rayon besloeg grofweg de Vijfherenlanden in Zuid-Holland, de Bommeler- en Tielerwaard, de Betuwe, het Land van Maas en Waal, Nijmegen en het Rijk van Nijmegen, het noordelijkste deel van Limburg en de omgeving van Kleef. Het rayon was verdeeld in twee vakken, die weer waren onderverdeeld in secties: vak Nijmegen bestond uit de secties Nijmegen stad, Buitenroute (het Rijk van Nijmegen en de Over-Betuwe), Gennep en Kleef; vak Tiel was verdeeld in de secties Tiel, Culemborg, Leerdam en Kesteren. Leden van de dienst deden vele observaties en brachten daarvan verslag uit door middel van rapporten, tekeningen en kaarten van onder meer opstellingen van militair geschut.| {{#if: * Jong, L. de, Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog. Deel 7, mei ’43 – juni ’44. Tweede helft, p. 907-909.|

Bronnen

• Jong, L. de, Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog. Deel 7, mei ’43 – juni ’44. Tweede helft, p. 907-909.

|}} |}}

{{#if: Over de oprichting van het rayon Zuid-Gelderland is weinig bekend. Dit rayon besloeg grofweg de Vijfherenlanden in Zuid-Holland, de Bommeler- en Tielerwaard, de Betuwe, het Land van Maas en Waal, Nijmegen en het Rijk van Nijmegen, het noordelijkste deel van Limburg en de omgeving van Kleef. Het rayon was verdeeld in twee vakken, die weer waren onderverdeeld in secties: vak Nijmegen bestond uit de secties Nijmegen stad, Buitenroute (het Rijk van Nijmegen en de Over-Betuwe), Gennep en Kleef; vak Tiel was verdeeld in de secties Tiel, Culemborg, Leerdam en Kesteren. Leden van de dienst deden vele observaties en brachten daarvan verslag uit door middel van rapporten, tekeningen en kaarten van onder meer opstellingen van militair geschut.|

Verantwoording

{{#if: Hylke Roodenburg|Inleiding van de toegang op het archief door Hylke Roodenburg.|}} {{#if:2016|(2016)|}}

|}}

{{#if: 5.4 Oorlogshandelingen| |}} {{#if: 5.5 Tweede Wereldoorlog| |}} {{#if: | [[Categorie:]] |}} {{#if: | [[Categorie:]] |}}

{{#if:112| |}}