Gemeentelijke Hogere Burgerschool-B

{{#widget:imagewithlink|src=https://studiezaal.nijmegen.nl/HttpHandler/F23360.jpg?icoon=2118000561%7Curl=https://www.huisvandenijmeegsegeschiedenis.nl/info/Voortgezet_onderwijs_in_Nijmegen"}}
Startpagina Voortgezet onderwijs
Algemene gegevens
Naam :	Gemeentelijke Hogere Burgerschool-B
Andere naam (namen):	{{#if: Stedelijke Hogere Burgerschool| * Andere naam::Stedelijke Hogere Burgerschool|}} {{#if: HBS-B| * Andere naam::HBS-B|}} {{#if: | * [[Andere naam::{{{Andere naam3}}}]]|}} {{#if: | * [[Andere naam::{{{Andere naam4}}}]]|}}
Bestaansperiode:	Beginjaar::1865 - Eindjaar::1968
Rechtsvorm:	Rechtsvorm::
Voorganger(s):	{{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger1}}}]]|}} {{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger2}}}]]|}} {{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger3}}}]]|}} {{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger4}}}]]|}}
Opvolger(s):	{{#if: Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen| * voorganger van::Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen|}} {{#if: | * [[voorganger van::{{{Opvolger2}}}]]|}} {{#if: | * [[voorganger van::{{{Opvolger3}}}]]|}} {{#if: | * [[voorganger van::{{{Opvolger4}}}]]|}}
Hoger orgaan:	{{#if: | Hoger orgaan::|}}
Archief
{{#if: https://studiezaal.nijmegen.nl/ran/_detail.aspx?xmldescid=2126497957%7C Het archief van deze organisatie is in beheer bij het Regionaal Archief Nijmegen. De toegang met de beschrijving van de stukken is bereikbaar via deze link: |}} {{#if: | Vindplaats archief:|}}
{{#if: https://studiezaal.nijmegen.nl/ran/_detail.aspx?xmldescid=2126497957%7C |}}{{#if: https://studiezaal.nijmegen.nl/ran/_detail.aspx?xmldescid=2126497957%7CNaar beschrijving archief|}}{{#if: | |}}

{{#if: In 1863 kwam onder de regering Thorbecke de eerste wet voor middelbaar onderwijs tot stand, die voorzag in de oprichting van 3- of 5-jarige Hogere Burgerscholen. Het vakkenpakket bestond uit wiskunde, exacte vakken en moderne talen en was dus in feite een b-pakket. Meisjes werden pas vanaf 1871 tot de hbs toegelaten en hadden daarvoor toestemming van de minister nodig. Vanaf 1906 was de toelating vrij. In 1917 werd de vijfjarige hbs erkend als voorbereidingsschool voor de exacte universitaire richtingen. In 1924 werd de bestaande hbs met haar sterke wis- en natuurkundige component omgedoopt in hbs-b en werd als opvolger van de Handelsschool de hbs-a ingevoerd, waar de nadruk lag op economische vakken en moderne talen. De splitsing tussen a en b vond plaats na het derde leerjaar. In 1937 verwierf ook de hbs-a (aanvankelijk beperkte) studierechten voor de universiteit. De hbs bestond tot 1968, toen de Wet op het Voortgezet Onderwijs (de Mammoetwet) in werking trad en de hbs in feite gesplitst werd in havo en atheneum.|

Algemene context

In 1863 kwam onder de regering Thorbecke de eerste wet voor middelbaar onderwijs tot stand, die voorzag in de oprichting van 3- of 5-jarige Hogere Burgerscholen. Het vakkenpakket bestond uit wiskunde, exacte vakken en moderne talen en was dus in feite een b-pakket. Meisjes werden pas vanaf 1871 tot de hbs toegelaten en hadden daarvoor toestemming van de minister nodig. Vanaf 1906 was de toelating vrij. In 1917 werd de vijfjarige hbs erkend als voorbereidingsschool voor de exacte universitaire richtingen. In 1924 werd de bestaande hbs met haar sterke wis- en natuurkundige component omgedoopt in hbs-b en werd als opvolger van de Handelsschool de hbs-a ingevoerd, waar de nadruk lag op economische vakken en moderne talen. De splitsing tussen a en b vond plaats na het derde leerjaar. In 1937 verwierf ook de hbs-a (aanvankelijk beperkte) studierechten voor de universiteit. De hbs bestond tot 1968, toen de Wet op het Voortgezet Onderwijs (de Mammoetwet) in werking trad en de hbs in feite gesplitst werd in havo en atheneum. |}}

{{#if: In vervolg op de wet middelbaar onderwijs van 1863 werd in 1865 in Nijmegen bij raadsbesluit een verordening voor de middelbare scholen te Nijmegen vastgesteld. Er kwam een gemeentelijke hbs met een driejarige cursus en een burgeravondschool. Beide werden gevestigd in Huize Bethlehem, een voormalig klooster en weeshuis op de Hessenberg. Reeds in 1867 werd de 3-jarige hbs omgezet in een 5-jarige. Tussen 1880 en 1895 groeide de hbs snel: van 44 leerlingen bij de start in 1865 tot 190 leerlingen in 1900. In 1896 werd dan ook besloten tot nieuwbouw en in 1899 werd de nieuwe school aan de Kronenburgersingel betrokken, alwaar de hbs (-b) tot haar opheffing in 1968 gevestigd was. De laatste hbs-b-leerlingen slaagden in 1972.|

Geschiedenis

In vervolg op de wet middelbaar onderwijs van 1863 werd in 1865 in Nijmegen bij raadsbesluit een verordening voor de middelbare scholen te Nijmegen vastgesteld. Er kwam een gemeentelijke hbs met een driejarige cursus en een burgeravondschool. Beide werden gevestigd in Huize Bethlehem, een voormalig klooster en weeshuis op de Hessenberg. Reeds in 1867 werd de 3-jarige hbs omgezet in een 5-jarige. Tussen 1880 en 1895 groeide de hbs snel: van 44 leerlingen bij de start in 1865 tot 190 leerlingen in 1900. In 1896 werd dan ook besloten tot nieuwbouw en in 1899 werd de nieuwe school aan de Kronenburgersingel betrokken, alwaar de hbs (-b) tot haar opheffing in 1968 gevestigd was. De laatste hbs-b-leerlingen slaagden in 1972. |Van deze organisatie is nog geen beschrijving beschikbaar.}}

{{#if: |

Taken en activiteiten

|}}

{{#if: Het gemeentebestuur fungeerde als schoolbestuur van deze openbare school.|

Organisatie

Het gemeentebestuur fungeerde als schoolbestuur van deze openbare school. |}}

{{#if: {{#if:1865-1899|locatie periode::1865-1899:|}}plaatsnaam::Nijmegen adres::Hessenberg {{#if:|locatie in googlemaps|}}

{{#if:1899-1968|locatie periode::1899-1968:|}}plaatsnaam::Nijmegen adres::Kronenburgersingel 53 {{#if:51.846447,5.855846|locatie in googlemaps|}}

{{#if:ca. 1944-1946|locatie periode::ca. 1944-1946:|}}plaatsnaam::Nijmegen adres::Julianaplein 1 {{#if:51.841497,5.867834|locatie in googlemaps|}}
|

Locatie

{{#if:1865-1899|locatie periode::1865-1899:|}}plaatsnaam::Nijmegen adres::Hessenberg {{#if:|locatie in googlemaps|}}

{{#if:1899-1968|locatie periode::1899-1968:|}}plaatsnaam::Nijmegen adres::Kronenburgersingel 53 {{#if:51.846447,5.855846|locatie in googlemaps|}}

{{#if:ca. 1944-1946|locatie periode::ca. 1944-1946:|}}plaatsnaam::Nijmegen adres::Julianaplein 1 {{#if:51.841497,5.867834|locatie in googlemaps|}}
|}} {{#if: |

|}} {{#if: In vervolg op de wet middelbaar onderwijs van 1863 werd in 1865 in Nijmegen bij raadsbesluit een verordening voor de middelbare scholen te Nijmegen vastgesteld. Er kwam een gemeentelijke hbs met een driejarige cursus en een burgeravondschool. Beide werden gevestigd in Huize Bethlehem, een voormalig klooster en weeshuis op de Hessenberg. Reeds in 1867 werd de 3-jarige hbs omgezet in een 5-jarige. Tussen 1880 en 1895 groeide de hbs snel: van 44 leerlingen bij de start in 1865 tot 190 leerlingen in 1900. In 1896 werd dan ook besloten tot nieuwbouw en in 1899 werd de nieuwe school aan de Kronenburgersingel betrokken, alwaar de hbs (-b) tot haar opheffing in 1968 gevestigd was. De laatste hbs-b-leerlingen slaagden in 1972.| {{#if: * Ehren, P.L.M., Voortgezet onderwijs in Nijmegen tussen 1850 en 1940, (scriptie GAN) Nijmegen 1977, p. 60.

• Het onderwijs in Nijmegen. Rapport van de sociaal-economische afdeling van de dienst Publieke Werken en Volkshuisvesting te Nijmegen in samenwerking met het Economisch Technologisch Instituut voor Gelderland te Arnhem, Nijmegen 1950, pp. 25-31 en Structuuronderzoek Nijmegen 1956-1962 deel 1, samengesteld door de Dienst Publieke Werken en Volkshuisvesting der gemeente Nijmegen, 1963, p. 69.

• Hoof, P.M. van, Stroomgebied: 125 jaar openbaar voortgezet onderwijs in Nijmegen, Nijmegen, 1999.

• Archief Gemeentelijke HBS 1865-1961.|

Bronnen

• Ehren, P.L.M., Voortgezet onderwijs in Nijmegen tussen 1850 en 1940, (scriptie GAN) Nijmegen 1977, p. 60.

• Het onderwijs in Nijmegen. Rapport van de sociaal-economische afdeling van de dienst Publieke Werken en Volkshuisvesting te Nijmegen in samenwerking met het Economisch Technologisch Instituut voor Gelderland te Arnhem, Nijmegen 1950, pp. 25-31 en Structuuronderzoek Nijmegen 1956-1962 deel 1, samengesteld door de Dienst Publieke Werken en Volkshuisvesting der gemeente Nijmegen, 1963, p. 69.

• Hoof, P.M. van, Stroomgebied: 125 jaar openbaar voortgezet onderwijs in Nijmegen, Nijmegen, 1999.

• Archief Gemeentelijke HBS 1865-1961.

|}} |}}

{{#if: In vervolg op de wet middelbaar onderwijs van 1863 werd in 1865 in Nijmegen bij raadsbesluit een verordening voor de middelbare scholen te Nijmegen vastgesteld. Er kwam een gemeentelijke hbs met een driejarige cursus en een burgeravondschool. Beide werden gevestigd in Huize Bethlehem, een voormalig klooster en weeshuis op de Hessenberg. Reeds in 1867 werd de 3-jarige hbs omgezet in een 5-jarige. Tussen 1880 en 1895 groeide de hbs snel: van 44 leerlingen bij de start in 1865 tot 190 leerlingen in 1900. In 1896 werd dan ook besloten tot nieuwbouw en in 1899 werd de nieuwe school aan de Kronenburgersingel betrokken, alwaar de hbs (-b) tot haar opheffing in 1968 gevestigd was. De laatste hbs-b-leerlingen slaagden in 1972.|

Verantwoording

{{#if: Willem Poelhekke|Inleiding van de toegang op het archief door Willem Poelhekke.|}} {{#if:2017|(2017)|}}

|}}

{{#if: 16.2 Algemeen voortgezet onderwijs| |}} {{#if: Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen en voorgangers| |}} {{#if: | [[Categorie:]] |}} {{#if: | [[Categorie:]] |}}

{{#if:| |}}