header wiki – Huis van de Nijmeegse Geschiedenis

Hoofdgebouw universiteit

Uit Huis van de Nijmeegse Geschiedenis

Ga naar: navigatie, zoeken
RADBOUD IN DE STAD
Universiteit90jaar.jpg
startpagina
"Radboud in de stad" biedt naar aanleiding van het 90-jarig bestaan van de Radboud Universiteit een indruk van de voormalige locaties van de universiteit in de stad, met de bijbehorende verhalen. Lees verder>>>
Universiteitsgebouwen.png Soort locatie:
Universiteitsgebouwen
Gegevens gebouw
Adres: Keizer Karelplein 11
Andere naam:
Bouwjaar: 1880
Sloopjaar: 1945
Faculteit/studierichting:
Functie:
  • Collegezalen (1923-1944)
  • College van curatoren (1923-1944)
  • Senaat en pedel (1923-1944)
  • Administratie (1923-1944)
Architect : Brouwer, B.

Bron: Regionaal Archief Nijmegen

Het hoofdgebouw van de Rooms Katholieke Universiteit (1930)

In 1923 wordt het grote, statige pand gekocht van de kruideniersfamilie De Gruyter. In het gebouw zijn het bureau van de secretaris van het College van Curatoren, het bureau van de pedel, de Senaatskamer, de Rectorskamer, de Faculteitskamer (waar ook de examens worden afgelegd) en enkele kleine collegezalen gevestigd. Het statige Keizer Karelplein is nog geen drukke verkeersader; het is er zo stil, dat je het ‘drentelend’ kan oversteken. Soms komt een fietser voorbij. En soms ‘zie je er jonge heren, jonge meisjes en jonge paters het grindpad van een gepleisterd herenhuis opgaan’ – het Hoofdgebouw, symbool van de voornaamheid van de Katholieke Universiteit. De burgerij heeft de neiging het pand met een zekere huivering te aanschouwen, maar studenten zijn eveneens onder de indruk. Als eerstejaars komen zij hier tenslotte kennismaken met de rector magnificus en later leggen zij in mantelpak of rokkostuum de examens af. Voor het gebouw staat sinds 1926 een bronzen beeld van Thomas van Aquino, de schutspatroon van de Rooms Katholieke Universiteit Nijmegen. Het beeld, dat is gemaakt door August Falise, is een geschenk van de orde der dominicanen. Thomas van Aquino wordt zittend in docerende houding weergegeven. In de hal van het Hoofdgebouw prikt rector magnificus prof. mr. Bernard Hermesdorf in april 1943 eigenhandig het bericht op met het besluit da t de universiteit, uit weigering mee te werken aan de plannen van de bezetter rondom de loyaliteitsverklaring voor studenten, voorlopig zal sluiten. Aan de vooravond hiervan lijkt het hoofdgebouw, in de woorden van de rector, ‘plotseling herschapen te zijn in een zoemenden bijenkorf’ – studenten die op de valreep een tentamen of examen willen halen. Na 1943 wordt het Hoofdgebouw een Duits rechtscollege: het zogeheten Obergericht in den besetzten niederländischen Gebieten. Bij de bevrijding van Nijmegen in september 1944 raakt het Hoofdgebouw onherstelbaar beschadigd. Alleen het beeld van Thomas van Aquino overleeft wonderwel de verwoestingen; het wordt verplaatst naar de Aula.

Bronnen[bewerken]

  • J. Brabers, Nijmegen en de katholieke universiteit in 1923, in: Gewina universiteit en stad (2001) 2, p51-61(Rotterdam)
  • J. Brabers, Proeven van eigen cultuur. vijfenzeventig jaar Katholieke universiteit Nijmegen 1923-1998. Deel 1: 1923-1960 (Nijmegen 1998)
  • J. Brabers, De Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Katholieke Universiteit Nijmegen 1923-1982, (Nijmegen 1994)
  • J. Brabers, Hippocrates op Heyendael. Onstaan en ontplooiing van de faculteit der Medische wetenschappen van de Radboud universiteit Nijmegen 1951-2001, (Nijmegen 2009)
  • T.N. J .A. Van Rijn, ‘De huisvesting van de R.K. universiteit in de eerste vijfentwintig jaren van haar bestaan’ in: Numaga 41 (1994) pp135-153.

Verantwoording[bewerken]

Onderzoek naar de universiteitslocaties door de studenten geschiedenis Yvette Dam en Yvonne Verstappen voor Radboud in de stad naar aanleiding van het 90-jarig bestaan van de universiteit in 2013.

Locatie in google-maps (nieuw venster)

51° 50' 28.28" N, 5° 51' 33.80" E

KENNISBANK
Verder graven in de historie van stad en omgeving
FACEBOOK
Op de hoogte blijven van het laatste nieuws van het Huis
EDUCATIE
Projecten en maatwerk voor het onderwijs
VERHALEN
Verteld verleden