Kamp Heumensoord

Algemene gegevens locatie
Naam locatie :	Kamp Heumensoord
Plaatsnaam :	Malden
Straatnaam :	Beukenlaan

Ontstaan van het kamp

Vanaf het begin is de onderbrenging van de deelnemers aan de Vierdaagse een probleem geweest. Alleen al in 2010 waren er 45.000 deelnemers. Een groot aandeel vormen de militairen uit rond twintig landen. Vóór 1962 logeerden zij in Nijmeegse kazernes, schoolgebouwen en bij burgers. De organisatie van de Vierdaagse wilde hen concentreren en deed dat via 'Operatie Centraal'. In 1960 werden twee militaire kampen op het Quickterrein en in Heyendaal ingericht. In 1962 verrees in Heumensoord voor de eerste keer ‘Legeringskamp Heumensoord’ met plaats voor 4000 militairen. Zij werden in militaire tenten ondergebracht. Van de twintig landen die het kamp gebruiken, vormen de Britten vanaf het begin het grootste contingent met 1500 militairen, gevolgd door de Amerikanen met 750 deelnemers. In 1957 kwam voor de eerste keer het Duitse leger, de Bundeswehr, naar Nijmegen met 36 deelnemers; dit aantal is gegroeid tot driehonderd lopers. In de loop van de jaren steeg de capaciteit van het kamp tot 8000 personen, waarmee de grens werd bereikt. Vanaf 1989 wordt het kamp niet door het Nederlandse leger, maar door een particuliere firma opgebouwd; de soldaten leven vanaf dat jaar in enorme 'feesttenten'. Het Nederlandse leger blijft de verzorging van de deelnemers in het kamp vor zijn rekening nemen. Sinds enkele jaren sieren twee reuzenlaarzen, waarop een soldatenhelm rust, de ingang van het kamp.

Voortbestaan bedreigd

In 1981 en 1982 hing het bestaan van Kamp Heumensoord aan een zijden draadje, omdat de gemeente Heumen en de Werkgroep Milieubeheer voor het Stadsgewest het kamp niet meer wilden toestaan, omdat het niet te rijmen zou zijn met het maatschappelijk belang van het natuurgebied. De zaak werd voorgelegd aan de Raad van State, die op 17 februari 1982 besliste dat Kamp Heumensoord mocht blijven, maar niet verder mocht worden uitgebreid. De promotie van Nederland en Nijmegen door de Vierdaagse en de belangen van de horeca waren erbij gebaat. De Raad van State stelde verder dat de schade aan het bos beperkt bleef, omdat er in 1976 leidingen en riolering waren aangelegd. De bewoners van het kamp en het Nederlandse leger beperkten de schade aan het milieu zoveel ze konden.

Verzet tegen militairen

In 1909 begon de Vierdaagse als een grotendeels militair evenement, maar in de jaren tachtig voerden pacifisten actie om de KNBLO te dwingen hen van deelname uit te sluiten. Op 7 juli 1981 blokkeerde de actiegroep 'Onkruit' het kamp door met een zware ketting een slagboom onbruikbaar te maken, waardoor er geen voertuigen in of uit konden. Met een betonschaar werd de ketting snel doorgeknipt. Het volgende jaar ageerde de anti-militaire actiegroep 'Is het hier oorlog' door als 'antimilitaristische wandelklub' mee te lopen in T-shirts en spandoeken. Deze actiegroep werd noch door het publiek, noch door de organisatie met gejuich ontvangen en in 1984 werden zij gediskwalificeerd. De KNBLO verbood hen voor altijd de deelname aan de Vierdaagse. 'Is het hier oorlog' blijft actief en organiseert eigen wandeltochten. Toen in de jaren tachtig de Koude Oorlog op zijn eind liep, waren in 1989 voor de eerste keer Russische militairen van de partij, 27 officieren in opleiding. Zij worden warm onthaald in Kamp Heumensoord, door de burgers van de stad en de plaatsen waardoor de Vierdaagseroutes lopen.

Heumensoord in cijfers

Enkele cijfers: op Kamp Heumensoord staan tenten met een totale oppervlakte van 20.000 m2 en 200 douches en toiletten. Ongeveer 6 km aan paden is verhard en 60 km kabel zorgen voor stroom. Achttien grote slaaptenten bieden plaats aan 250 tot 420 bedden per tent. Daarnaast is er een aantal kleinere slaaptenten. De eettent die 2.200 m2 meet, biedt plaats aan 2.400 eters. In 2008 gingen er 225.000 sneetjes brood, 7.500 kuipjes boter, 5.000 plakjes kaas en 5.000 plakjes worst doorheen. Ook 27.500 omeletjes vielen bij het ontbijt in de smaak. De twee stuks fruit per persoon per dag in 2008 bestaan in totaal in 15.000 bananen, 20.000 appels, 7.000 peren en duizenden sinaasappels.

Bronnen

• De Gelderlander over de jaren 1967, 1980-1985, 1989 en 2008-2010.
• De Vierdaagsewiki’s van het Regionaal Archief Nijmegen (RAN).
• RAN, Nieuw Secretarie Archief Nijmegen (NSAN) - gezondheid. Inv.nr. 3183.
• RAN, NSAN - Cultuur - sport- inv.nr. 6334, Vierdaagse afstandsmarsen Nijmegen, Algemeen.
• Website Noviomagus

Commentaar

<comments hideForm="false"/> of, lees de overige commentaren ...