| Algemene gegevens locatie | |
|---|---|
| Naam locatie : | Oostelijke poort Romeins legerkamp |
| Plaatsnaam : | Nijmegen |
| Straatnaam : | Ubbergseveldweg, Beekmansdalseweg |
Rond 19 voor Christus legden de Romeinen in deze omgeving een groot legerkamp aan. Het legerkamp was van hout gemaakt en is maar een paar jaar in gebruik geweest. Er was ruimte voor ruim twee legioenen: rond de 15.000 soldaten en hulptroepen. Het kamp deed dienst als springplank voor veldtochten tegen de Germanen, totdat het een paar jaar later buiten gebruik raakte. Iets naar het westen, op het Kops Plateau, werd een kleiner en comfortabeler kamp gebouwd dat de rol van het grote kamp over nam. Ten tijde van de Bataafse opstand (69 na Chr.) was er waarschijnlijk nog maar een kleine militaire eenheid aanwezig in Nijmegen. Deze opstand was dan ook meteen aanleiding om een nieuw legerkamp voor een legioen (c. 5000 man) aan te leggen. Het was het enige legioenskamp in Romeins Nederland. Het Tiende Legioen bouwde in eerste instantie alles in hout en leem, maar vanaf circa 90 na Chr. werden de gebouwen in steen herbouwd.
Op de hoek van de Ubbergseveldweg en Beekmansdalseweg bevond zich de oostelijke toegangspoort van zowel het legerkamp uit circa 19 voor Christus als het kamp van het Tiende Legioen. Tegenwoordig is de ‘voetafdruk’ hiervan zichtbaar gemaakt door lage muurtjes, en van de poort van het oudste kamp zijn de cirkelvormige paalgaten (de restanten van het weggerotte hout) ingelegd in de straat. Het appartementencomplex dat hier nu staat, herinnert ook aan deze geschiedenis: het draagt de naam Porta Romana, Romeinse Poort. In de achtertuin van het complex is een opgegraven waterput van het legioenskamp zichtbaar gemaakt en een deel van de muur rondom de legerplaats. De tuin is niet openbaar toegankelijk, alleen tijdens de Open Monumentendagen en tijdens rondleidingen van het Gilde.
De Romeinen kozen de locaties van hun legerkampen zorgvuldig uit en maakten voor de verdediging zoveel mogelijk gebruik van het landschap. De rand van de stuwwal bood een uitstekende locatie voor de Romeinen: het gaf hun een goed uitzicht over de grens van het Romeinse Rijk en het hoogteverschil vormde een natuurlijk obstakel voor eventuele aanvallers. De Beekmansdalseweg, een natuurlijk aflopend dal, gebruikten de Romeinen als toegangsweg en gracht.
Bureau Archeologie Gemeente Nijmegen.
