Openbare Nutsbedrijven

De dienst Openbare Nutsbedrijven wordt in 1954 opgericht, waarin enkele gemeentelijke bedrijven worden opgenomen. Het takenpakket bestaat uit activiteiten op het gebied van elektriciteit, gas en water, vervoer en administratie.

Oprichting

Op voorstel van het College van Burgemeester en Wethouders besluit de gemeenteraad in de vergadering van 3 november 1954 om met ingang van 15 november 1954 een nieuwe tak van dienst in te stellen onder de naam Openbare Nutsbedrijven en daarop van toepassing te verklaren de Bedrijvenverordening 1951, waarin de zelfstandigheid van gemeentelijke diensten geregeld is. In dezelfde vergadering worden met ingang van 1 januari 1955 de Gemeente Gasfabriek en Waterleiding en het Gemeentelijk Electriciteitsbedrijf opgeheven.

Organisatie

De nieuwe dienst bestaat aanvankelijk uit vier afdelingen:

1. Electriciteit
2. Gas en Water
3. Vervoer
4. Administratie.

In 1956 wordt de afdeling Vervoer opgenomen in de nieuw opgerichte gemeentedienst De Centrale Vervoersdienst. Als gevolg van het toenemend aantal woningen en de groeiende welvaart nemen de werkzaamheden van de dienst jaarlijks toe. Het gas- en waterverbruik stijgen in tien jaar tijd met ongeveer 30%, het verbruik van electriciteit verdubbelt. Dankzij een toenemende mechanisatie en automatisering blijft het personeelsbestand de eerste tien jaar van het bestaan van de Openbare Nutsbedrijven vrijwel gelijk, ongeveer 400 personen.<ref>Gieling, H.B. en Mol, M.M.M. de, Inventaris van de archieven van de Gemeentegasfabriek en Waterleiding 1872-1954, van de Gemeente Electriciteitswerken 1907-1954 en van de Openbare Nutsbedrijven van de gemeente Nijmegen 1954-1964, Nijmegen 1985 (GAN), pp. 76-79.</ref>

Locatie

De huisvesting van de dienst levert van het begin af aan moeilijkheden op. In 1954-1955 worden de directie en de technische diensten ondergebracht in enkele gebouwen aan de Waalkade, terwijl de administratie gehuisvest wordt in de Van Broekhuysenstraat. Verspreid in de stad bevinden zich nog loodsen en magazijnen. Op een gegeven ogenblik heeft de dienst veertien gebouwen in de stad in gebruik. Deze situatie duurt voort totdat in februari 1977 alle onderdelen van de dienst bijeengebracht worden in de nieuwbouw op het Nyma-terrein aan de Winselingseweg.<ref>Onder één dak. Uitgave van de Openbare Nutsbedrijven ter gelegenheid van de opening van de nieuwbouw aan de Winselingseweg, Nijmegen 1976.</ref> Binnen de Openbare Nutsbedrijven bevindt zich een afdeling die belast is met de technische verzorging van de gasvoorziening in het gebied tussen Waal en Maas, van Heerewaarden tot aan de Duits-Limburgse grens.

N.V. Gazog

In 1954 besluiten de gemeenteraden van Groesbeek, Wychen en Druten tot oprichting van de "Naamloze Vennootschap Maatschappij tot gasvoorziening Zuid-Oost Gelderland" (N.V. Gazog). Vervolgens wordt op 17 juni 1958 een dienstovereenkomst met de gemeente Nijmegen gesloten. Alle gemeenten in het verzorgingsgebied, alsmede de provincie en de gemeente Nijmegen, zijn aandeelhouder van de N.V. De directie wordt gevoerd door de directeur van de Openbare Nutsbedrijven. Het hele bedrijfsapparaat van de Nutsbedrijven verleent diensten aan de N.V. Gazog. De administratie van dit bedrijf wordt ook door de administratie van de Nutsbedrijven verzorgd.<ref>Openbare Nutsbedrijven. Uitgave van de afdeling Voorlichting en Representatie, Nijmegen 1983, p. 13 en Beens, J., GAZOG (NV Maatschappij tot gasvoorziening zuid-oost Gelderland) Inventaris van de archieven 1955-1983, Nijmegen 1987 (GAN).</ref>

Voetnoten

<references/>

Bronnen

• Nabuurs, N., Lokaal bestuur en gemeentelijke overheid te Nijmegen, 1945-1984, Gemeentearchief Nijmegen, 1996.

Verantwoording

Bewerking van de resultaten van onderzoek, gedaan in de jaren 1994-1996, naar lokaal bestuur en gemeentelijke overheid in Nijmegen door Lisette Kuijper (Regionaal Archief Nijmegen, 2010)