Parochie St. Victor te Batenburg

Algemene gegevens
Naam :	Parochie St. Victor te Batenburg
Andere naam (namen):	{{#if: Statie van Batenburg| * Andere naam::Statie van Batenburg|}} {{#if: Parochie Batenburg| * Andere naam::Parochie Batenburg|}} {{#if: | * [[Andere naam::{{{Andere naam3}}}]]|}} {{#if: | * [[Andere naam::{{{Andere naam4}}}]]|}}
Bestaansperiode:	Beginjaar::1796 - Eindjaar::2013
Rechtsvorm:	Rechtsvorm::
Voorganger(s):	{{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger1}}}]]|}} {{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger2}}}]]|}} {{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger3}}}]]|}} {{#if: | * [[opvolger van::{{{Voorganger4}}}]]|}}
Opvolger(s):	{{#if: | * [[voorganger van::{{{Opvolger1}}}]]|}} {{#if: | * [[voorganger van::{{{Opvolger2}}}]]|}} {{#if: | * [[voorganger van::{{{Opvolger3}}}]]|}} {{#if: | * [[voorganger van::{{{Opvolger4}}}]]|}}
Hoger orgaan:	{{#if: | Hoger orgaan::|}}
Archief
{{#if: http://studiezaal.nijmegen.nl/ran/_detail.aspx?xmldescid=2185079284%7C Het archief van deze organisatie is in beheer bij het Regionaal Archief Nijmegen. De toegang met de beschrijving van de stukken is bereikbaar via deze link: |}} {{#if: | Vindplaats archief:|}}
{{#if: http://studiezaal.nijmegen.nl/ran/_detail.aspx?xmldescid=2185079284%7C |}}{{#if: http://studiezaal.nijmegen.nl/ran/_detail.aspx?xmldescid=2185079284%7CNaar beschrijving archief|}}{{#if: | |}}

{{#if: In 1568 begon de Nederlandse opstand tegen de katholieke landsheer Filips II. De Staten van Gelderland sloten zich bij de opstand aan, verboden de uitoefening van het katholieke geloof en voerden de reformatie door. Voor het Land van Maas en Waal en het Rijk van Nijmegen betekende dit dat alle parochies werden opgeheven en dat de bisschop van Roermond, onder wiens geestelijk gezag het gebied viel, nauwelijks nog invloed had op het geloofsleven. De katholieke zielzorg werd echter overgenomen door reguliere priesters (jezuïeten, franciscanen, kapucijnen, karmelieten en norbertijnen) die, bij ontstentenis van parochies, missiestaties oprichtte. Formeel mochten zij hun werk niet uitoefenen, maar in de praktijk werd dit door de lokale autoriteiten toegestaan na het betalen van zogenoemde recognitiegelden. Van geweld tegen de illegale zielzorgers was zelden sprake. Nadat de Staten van Gelderland in 1730 een plakkaat uitvaardigden tegen reguliere geestelijken, werden de meeste staties door seculiere geestelijken van het bisdom Roermond overgenomen. In 1795, nadat de Bataafse Republiek was uitgeroepen, werd het katholieken weer toegestaan in vrijheid hun godsdienst te belijden. In dit jaar en de jaren daaropvolgend werden opnieuw parochies opgericht. Na opheffing van het bisdom Roermond in 1801 vielen deze parochies eerst onder de jurisdictie van de apostolisch vicaris van Grave-Nijmegen, vanaf 1851 onder die van de apostolisch vicaris van ’s-Hertogenbosch en vanaf 1853 onder die van de bisschop van ’s-Hertogenbosch. In 2008 besloot de bisschop het aantal parochies in zijn diocees drastisch te verminderen. De fusiegolf, die hiervan het gevolg was, was in 2016 afgerond; bijna alle oude parochies hadden toen plaatsgemaakt voor nieuwe, grotere parochies.|

Algemene context

In 1568 begon de Nederlandse opstand tegen de katholieke landsheer Filips II. De Staten van Gelderland sloten zich bij de opstand aan, verboden de uitoefening van het katholieke geloof en voerden de reformatie door. Voor het Land van Maas en Waal en het Rijk van Nijmegen betekende dit dat alle parochies werden opgeheven en dat de bisschop van Roermond, onder wiens geestelijk gezag het gebied viel, nauwelijks nog invloed had op het geloofsleven. De katholieke zielzorg werd echter overgenomen door reguliere priesters (jezuïeten, franciscanen, kapucijnen, karmelieten en norbertijnen) die, bij ontstentenis van parochies, missiestaties oprichtte. Formeel mochten zij hun werk niet uitoefenen, maar in de praktijk werd dit door de lokale autoriteiten toegestaan na het betalen van zogenoemde recognitiegelden. Van geweld tegen de illegale zielzorgers was zelden sprake. Nadat de Staten van Gelderland in 1730 een plakkaat uitvaardigden tegen reguliere geestelijken, werden de meeste staties door seculiere geestelijken van het bisdom Roermond overgenomen. In 1795, nadat de Bataafse Republiek was uitgeroepen, werd het katholieken weer toegestaan in vrijheid hun godsdienst te belijden. In dit jaar en de jaren daaropvolgend werden opnieuw parochies opgericht. Na opheffing van het bisdom Roermond in 1801 vielen deze parochies eerst onder de jurisdictie van de apostolisch vicaris van Grave-Nijmegen, vanaf 1851 onder die van de apostolisch vicaris van ’s-Hertogenbosch en vanaf 1853 onder die van de bisschop van ’s-Hertogenbosch. In 2008 besloot de bisschop het aantal parochies in zijn diocees drastisch te verminderen. De fusiegolf, die hiervan het gevolg was, was in 2016 afgerond; bijna alle oude parochies hadden toen plaatsgemaakt voor nieuwe, grotere parochies. |}}

{{#if: In Batenburg, de enige plaats in de omgeving van Nijmegen waar in 1566 een beeldenstorm plaatsvond, was de uitoefening van de katholieke godsdienst al voor 1600 ten strengste verboden door de protestantse kasteelheer. De katholieken van het stadje bezochten de kerk van Demen, aan de overkant van de Maas, en vanaf 1674 ook de schuilkerk van Hernen. In 1796 kreeg Batenburg een weer katholiek bedehuis en werd er een parochie opgericht. Deze parochie bestond tot 2013, toen zij samen met elf andere parochies opging in de fusieparochie De Twaalf Apostelen.|

Geschiedenis

In Batenburg, de enige plaats in de omgeving van Nijmegen waar in 1566 een beeldenstorm plaatsvond, was de uitoefening van de katholieke godsdienst al voor 1600 ten strengste verboden door de protestantse kasteelheer. De katholieken van het stadje bezochten de kerk van Demen, aan de overkant van de Maas, en vanaf 1674 ook de schuilkerk van Hernen. In 1796 kreeg Batenburg een weer katholiek bedehuis en werd er een parochie opgericht. Deze parochie bestond tot 2013, toen zij samen met elf andere parochies opging in de fusieparochie De Twaalf Apostelen. |Van deze organisatie is nog geen beschrijving beschikbaar.}}

{{#if: De voornaamste taken waren de zielzorg en de toediening van de sacramenten, zoals doop en huwelijk.|

Taken en activiteiten

De voornaamste taken waren de zielzorg en de toediening van de sacramenten, zoals doop en huwelijk. |}}

{{#if: |

Organisatie

|}}

{{#if: |

Locatie

|}} {{#if: |

|}} {{#if: In Batenburg, de enige plaats in de omgeving van Nijmegen waar in 1566 een beeldenstorm plaatsvond, was de uitoefening van de katholieke godsdienst al voor 1600 ten strengste verboden door de protestantse kasteelheer. De katholieken van het stadje bezochten de kerk van Demen, aan de overkant van de Maas, en vanaf 1674 ook de schuilkerk van Hernen. In 1796 kreeg Batenburg een weer katholiek bedehuis en werd er een parochie opgericht. Deze parochie bestond tot 2013, toen zij samen met elf andere parochies opging in de fusieparochie De Twaalf Apostelen.| {{#if: * Inventaris DTB-boeken en Registers, werkgroep Maas en Waalse Geslachten; Documentatiecentrum Tweestromenland; Wijchen, 1996

• Driessen, H.L.; De Retroacta van den Burgerlijken Stand in Gelderland; Utrecht, 1933

• Heiningen, H. van; De historie van het Land van Maas en Waal; Zaltbommel, 1965

• Jong, O.J. de, A.G. Weiler, L.J. Rogier e.a.; Geschiedenis van de kerk in Nederland; Utrecht, 1962

• Rogier, L.J.; Geschiedenis van het katholicisme in Noord-Nederland in de 16e en 17e eeuw; Amsterdam, 1946

• Schutjes, L.H.C.; Geschiedenis van het Bisdom 's-Hertogenbosch : derde deel; St. Michielgestel, 1872

• Visser, C. en J. van den Burg (red.); Religie in Maas en Waal; Beneden-Leeuwen, z.j.|

Bronnen

• Inventaris DTB-boeken en Registers, werkgroep Maas en Waalse Geslachten; Documentatiecentrum Tweestromenland; Wijchen, 1996

• Driessen, H.L.; De Retroacta van den Burgerlijken Stand in Gelderland; Utrecht, 1933

• Heiningen, H. van; De historie van het Land van Maas en Waal; Zaltbommel, 1965

• Jong, O.J. de, A.G. Weiler, L.J. Rogier e.a.; Geschiedenis van de kerk in Nederland; Utrecht, 1962

• Rogier, L.J.; Geschiedenis van het katholicisme in Noord-Nederland in de 16e en 17e eeuw; Amsterdam, 1946

• Schutjes, L.H.C.; Geschiedenis van het Bisdom 's-Hertogenbosch : derde deel; St. Michielgestel, 1872

• Visser, C. en J. van den Burg (red.); Religie in Maas en Waal; Beneden-Leeuwen, z.j.

|}} |}}

{{#if: In Batenburg, de enige plaats in de omgeving van Nijmegen waar in 1566 een beeldenstorm plaatsvond, was de uitoefening van de katholieke godsdienst al voor 1600 ten strengste verboden door de protestantse kasteelheer. De katholieken van het stadje bezochten de kerk van Demen, aan de overkant van de Maas, en vanaf 1674 ook de schuilkerk van Hernen. In 1796 kreeg Batenburg een weer katholiek bedehuis en werd er een parochie opgericht. Deze parochie bestond tot 2013, toen zij samen met elf andere parochies opging in de fusieparochie De Twaalf Apostelen.|

Verantwoording

{{#if: Rob Meijer en Andreas Caspers|Inleiding van de toegang op het archief door Rob Meijer en Andreas Caspers.|}} {{#if:2016|(2016)|}}

|}}

{{#if: 18.1 Katholicisme| |}} {{#if: | [[Categorie:]] |}} {{#if: | [[Categorie:]] |}} {{#if: | [[Categorie:]] |}}

{{#if:2605| |}}