Vierdaagse 1946

Geschiedenis Vierdaagse
startpagina	Alles over de geschiedenis van de Vierdaage in het Digitale Huis van de Nijmeegse Geschiedenis Lees verder>>>
{{#ev:youtube| bJ6bnLAPcTU|300|center}}
Filmbeelden van Beeld en Geluid. Wandelaars, sommigen in uniform, de meesten groepsgewijs en een enkeling individueel, marcheren voorbij in de omgeving van Nijmegen. Ze passeren een brug, lopen door Grave en steken bij Oeffelt de Maas over met de pont. Onderweg krijgen ze bekertjes koffie uitgereikt en worden ze bij de intocht in Nijmegen bedacht met bloemen. Veel publieke belangstelling aan de kant van de wegen en straten.
Algemene gegevens
Vertrekplaats :	Vertrekplaats vierdaagse::Nijmegen
Periode (data) :	Begindatum:: - Einddatum::
Afstanden :
Aantal inschrijvingen :	Inschrijvingen::
Aantal aanmeldingen :	Aanmeldingen::
Aantal starters:	Starters::4.011
Uitvallers (dag 1, 2, 3, en 4) :
Uitvallers totaal:	Uitvallers::220
Uitgelopen:	Uitgelopen::3.791
Percentage uitvallers:	Percentage uitvallers::5,5
Het weer:	Weertype vierdaagse::warm droog zonnig

De terugkeer

Het feest van de bevrijding is nauwelijks verstomd of men denkt in het verwoeste Nijmegen, behalve aan de noodzakelijke wederopbouw, aan de opbloei van de stad. Andere steden, zoals Breda, hebben via de pers al laten weten de Vierdaagse te willen organiseren. Het gevolg is dat zowel het sport- als zakenleven in Nijmegen alarm slaat. Het belang van de stad eist, dat de handen ineengeslagen worden om het inkomen van de stad te vergroten. Het 'Actie Comité de 4-daagsche' start op 3 december 1945 de actie 'Nijmegen en de 4- daagsche één'. Het eerste resultaat is, dat de leiding van de Vierdaagse de toezegging doet dat de mars absoluut in Nijmegen zal blijven, mits de stad zelf daadwerkelijk meewerkt.

Alle bezittingen en materialen van de Vierdaagse, noodzakelijk voor de organisatie van de mars, zijn tijdens de oorlog verdwenen. Het comité doet aan majoor Breunese het voorstel, dat Nijmegen het benodigde bedrag schenkt, gesteund door de wetenschap dat de gehele Nijmeegse handel en industrie positief achter de Vierdaagse staat.

Een ander initiatief van dit comité, dat samenwerkt met Breunese, is de huisvesting van de deelnemers, zowel burgers als militairen. Het zorgt voor vriendschapsbanden tussen wandelaars en inwoners van Nijmegen door het onderbrengen van de burgerwandelaars bij de burgerbevolking en de militaire groepen in scholen en openbare gebouwen.

We wijzen hier op de spontane medewerking van de gemeentelijke overheid en de schoolbesturen, die zowel de NBvLO- als de Nijmeegse belangen dienen. Zonder dit initiatief hadden we nu niet de spontaniteit van de Nijmeegse bevolking gekend en had dit evenement nooit die waarde in de wereld gekregen die het nu heeft. Een wandelaar vertelt: „Ik was in 1946 ondergebracht in de Wezenlaan. We sliepen met z'n tweeën op een bloedheet zoldertje. Er was een waskom met een lampetkan. Geen douche of bad. Als je thuis kwam stond er voor ons op een klein binnenplaatsje een teiltje met water. Naar de start moest je drie kwartier lopen om aan je 55 km te beginnen en terug naar huis weer! Een geregelde autobusdienst was er niet." Maar ze komen weer met duizenden naar Nijmegen! Er zijn slechts 301 militairen onder de 4011 deelnemers, die op een schoen en een slof de 30, 40, 50 of 55 km afleggen. Ze lopen op geleende schoenen of afgedankte kistjes uit het Canadese leger. Conditie is er niet!

De organisatoren hebben heel wat moeilijkheden te overwinnen. Er is in het hele land geen zijden lint voor het Vierdaagsekruis te verkrijgen. Een van de directeuren van Begeer reist daarom per vliegtuig naar Parijs en krijgt op het nippertje nog het benodigde lint te pakken.

De regeling van de Medische Dienst is nog moeilijk. Gelukkig bestaat in Leiden genoeg enthousiasme voor dit wandelgebeuren. Er komt een zestal pas afgestudeerde artsen en semi-artsen naar Nijmegen. Een beroep op het Rode Kruis verschaft voldoende hulppersoneel en ambulances. Het Genootschap voor Heilgymnastiek en Massage levert medewerkers en -werksters voor de massageafdeling. In een herenhuis op de Sint-Annastraat komt het noodhospitaal. De Vlaggenparade is weer op de Wedren. Er zijn geen tribunes; de mensen staan om het gebeuren heen, waardoor alleen de eerste rijen iets kunnen zien van de ceremonie. De start is heel anders dan in de vooroorlogse jaren. ’s Maandags ontvangen de deelnemers een kaart met een zogenaamd dropje, waar naam en startnummer op staan. Op dinsdagmorgen in alle vroegte gaan de lopers op de Oranjesingel bij De Vereeniging in de rij staan wachten. Exact op tijd gaan de hekken open en worden ze met groepjes van zo'n 20 man toegelaten om over het grindterrein naar de startlokalen te gaan. Daar wordt op vertoon van het dropje de startkaart in ontvangst genomen. De wegen zijn niet te vergelijken met de tegenwoordige. Vaak bestaan ze uit stenen met wat leem en zand. De eerste dag gaat over Bemmel, Huissen, Elden en Driel naar Elst. Voorbij Elst, bij Lienden, slaat de 55 km af en maakt het rondje van 5 km over een saai en slecht parcours, om bij Valburg weer bij de rest te komen. De tweede dag wordt de hele Weurtseweg gelopen en gaat men richting Weurt, Beuningen, Winssen, Afferden, Druten, Puiflijk, Horssen, Hernen en Leur naar Wijchen. Vooral het stuk Horssen-Leur is zeer slecht en vaak moeten de wandelaars in de bermen lopen vanwege het slechte wegdek, niet zoals tegenwoordig vanwege de drukte! De derde dag gaat de wandelaar de gehele Graafseweg af naar Alverna, Nederasselt, Overasselt, Heumen, Mook en de Plasmolen, alwaar de Maartensberg genomen moet worden. Vervolgens loop je richting Groesbeek, waarna niet de Zevenheuvelenweg volgt, maar de Nijmeegsebaan en dan door de Meerwijk naar Berg en Dal.

Op de vierde dag gaat de 55 km na Cuijk via Sint-Agatha naar Oeffelt. Hier moet een veerpontje de wandelaars overzetten. De toegangswegen naar dit pontje zijn een kwelling. Steil en met dikke grindstenen. Van Oeffelt gaat het naar Gennep en daarna de gehele hoofdweg naar Nijmegen, meer dan 20 km. In 1946 hebben totaal 70 deelnemers meer dan tienmaal de Vierdaagse gelopen, waaronder de heren Van der Kaaij uit Elden en Dinkhuijsen uit Den Haag voor de 22e maal; 19 militaire groepen behalen de korpsprijs! 30 groepen overheidspersoneel en politie en minstens 45 burgergroepen doen aan deze Vierdaagse mee. Wat een van de deelnemers vooral is bijgebleven is het feit, dat je van dag tot dag meer ingezwachtelde knieën zag. Dat zal wel iets te maken hebben gehad met de kwaliteit van het schoeisel en de voedselsituatie in deze tijd.

Foto's, films en archieven

{{#if: {{#ev:youtube| bJ6bnLAPcTU|300|center}}| {{#ifexpr: 1946 < 1970 | In de beeldbank van het Regionaal Archief Nijmegen zijn uit de collecties van de KNBLO en het ACBN meer dan 8.000 foto's over de vierdaagse opgenomen. Met deze link krijgt u meteen de foto's van de vierdaagse van 1946. | In de beeldbank van het Regionaal Archief Nijmegen zijn uit de collecties van de KNBLO en het ACBN meer dan 8.000 foto's over de vierdaagse en zomerfeesten opgenomen. Met deze link krijgt u meteen de foto's van de vierdaagse en van de zomerfeesten van 1946. }} |In de beeldbank van het Regionaal Archief Nijmegen zijn uit de collecties van de KNBLO en het ACBN meer dan 8.000 foto's over de vierdaagse en zomerfeesten opgenomen. Het archief zoekt nog beeldmateriaal van de vierdaagse van 1946. Als u hier foto's van heeft dan kunt u contact opnemen met het archief.}}

Bij het Regionaal Archief Nijmegen is in de archieven van onder meer de KNBLO verder onderzoek te doen naar de geschiedenis van de Vierdaagse. Zie voor meer informatie: Archieven Vierdaagse .

{{#ifexpr: 1946 < 2010 | {{#ifexpr: 1946 < 1992 |

Verantwoording

De tekst van dit artikel is overgenomen uit het boek De Wereld wandelt uit 1991.

| 

Verantwoording

De tekst van dit artikel is geschreven door Marcel Claassen als aanvulling bij het boek De Wereld wandelt uit 1991.

}}

| }}

{{#if:1946||}}