Vierdaagse 1995

Geschiedenis Vierdaagse
startpagina	Alles over de geschiedenis van de Vierdaage in het Digitale Huis van de Nijmeegse Geschiedenis Lees verder>>>
Bron: Regionaal Archief Nijmegen
Een detachement Deense militairen is op van alles voorbereid bij hun doortocht van Elst op de eerste dag van de 79e Vierdaagse.
Algemene gegevens
Vertrekplaats :	Nijmegen
Periode (data) :	-
Afstanden :
Aantal inschrijvingen :
Aantal aanmeldingen :
Aantal starters:	33.605
Uitvallers (dag 1, 2, 3, en 4) :	613/1.313/975/399
Uitvallers totaal:	3.300
Uitgelopen:	30.305
Percentage uitvallers:	9,8
Het weer:

Dames gaan langer meer lopen

Al heel lang lopen de deelneemsters aan de Vierdaagse vanaf het jaar waarin zij 55 worden 30 kilometer per dag. Daarvóór lopen zij vanaf hun 18e jaar 40 km per dag. In tegenstelling tot de dames lopen heren vanaf het jaar waarop zij 65 worden 30 km per dag. Zij beginnen op hun 18e met 50 km per dag, een afstand die teruggebracht wordt tot 40 km in het jaar waarin zij 50 worden. Het komt er op neer dat mannen in die leeftijdscategorie vergeleken met vrouwen tien jaar lang een “vijfdaagse” afleggen. De marsleiding overlegt eerst uitvoerig met het hoofd van de medische Dienst, dokter Hendriks, en het bondsbestuur voordat er beslissing valt. Er wordt uiteindelijk niet gekozen voor een regeling waarbij de mannen minder gaan lopen, maar er komt een overgangsperiode vanaf 1997 die tot 2001 de leeftijd waarop dames 40 kilometer per dag blijven lopen van 54 op 59 brengt. Er blijft dan een verschil van 5 jaar met de mannen… Voor die mannen verandert er ook iets: zij die 30 km moeten lopen mogen ook tien kilometer per dag meer lopen. Vanaf nu mogen zij op vrijwillige basis ook op de 50 kilometer uitkomen!

De aantrekkelijkheid van de wandelsport is vaak gelegen in de sfeer, de gezelligheid en de kameraadschap die men daarbij ervaart. Sommigen beweren zelfs dat je de Vierdaagse niet moet lopen, maar moet vieren. Daarbij naast de dagelijks gedragsregels enige speciale in acht nemen verhoogt de waardering voor deze vrijetijdsbesteding. Luidruchtig blijk geven van zijn innerlijke gemoedstoestand is hinderlijk voor andere wandelaars en toeschouwers. Het luidkeels zingend of schreeuwend passeren van een militaire erebegraafplaats of een kerkhof is ongepast. Bij het passeren van andere deelnemers, maar ook bij het gepasseerd worden is hoffelijkheid en respect voor de anderen gewenst. Hoewel de gewoonte dat de leider vóór het passeren van een andere groep de leider daarvan verlof vraagt te mogen inhalen uitgestorven lijkt, is het ook nu nog zinnig bij het passeren met maximaal twee “rotten” naast elkaar ruimte te scheppen voor elkaar. Vaak “dwingt” de ruimte op het parcours zelfs tot de ganzenpas.

Marsleider Bos vraagt om een correcte draagwijze van het Vierdaagsekruis, een oproep die menig wandelaar betutteling vindt. Hij vraagt het kleinood te beschouwen als iets van waarde, verbonden met plezierige herinneringen en hoogtepunt(en) uit het leven. Het hoort zeker niet te worden gedragen op petjes, heuptassen en rugzakken, aan rok- of broekband, aan een schouder of de mouwen van jas, jack of t-shirt. Het kruis hoort op de linkerborst gedragen te worden en dan met name in de Vierdaagseweek. Een andere geschikte gelegenheid is de dag van de reünie van de Vereniging Gouden Kruisdragers Vierdaagse in september. In het buitenland draagt men de medailles van dat land én het Vierdaagsekruis op de wijze van dragen in het desbetreffende land. Daarbij heeft het Vierdaagsekruis “voorrang” op de IML-medaille. Voor militairen gelden sinds mensenheugenis regels voor het dragen van het ereteken voor betoonde marsvaardigheid in “het straatje”. De militairen moeten het doen zonder de kazernes waarmee zij vanaf 1925 vertrouwd waren; uiteindelijk rest er in het Nijmeegse slechts één kazernecomplex: Kamp Heumensoord.

Het onderzoek van de Nederlandse Hartstichting tijdens de Vierdaagse van 1993 levert interessante gegevens op. Opvallend daarbij: de uitvallers (6,6%) van de onderzochte 85 mannen en 81 vrouwen hebben anders getraind dan de geslaagden en daarbij minder kilometers gelopen. Ongeveer 30% van de wandelaars had last van één of meer darmklachten met name op woensdag. Bijna de helft van de uitvallers had zodanig last van klachten dat het van invloed was op de uitval. Zes van de 7 uitvallers die klachten hadden liepen de Vierdaagse voor de eerste keer.

Op verzoek van staatssecretaris Erica Terpstra deed de KNBLO een experimenteel project met 9 rolstoelers, ondanks de opvatting van het bestuur dat rolstoelers om meerdere redenen niet kunnen deelnemen aan de Vierdaagse. Nooit eerder was een marsdag in de Vierdaagse zo warm als de vrijdag van de intocht met 31.706 deelnemers na “slechts” 2.447 uitvallers, gezien de situatie opmerkelijk weinig. Volgens het KNMI was het anderhalve graad warmer dan op 20 juli 1972. Voor de debuterende landen Bhutan, Bolivia, Burundi en Namibië kennelijk geen bezwaar.

Foto's, films en archieven

In de beeldbank van het Regionaal Archief Nijmegen zijn uit de collecties van de KNBLO en het ACBN meer dan 8.000 foto's over de vierdaagse en zomerfeesten opgenomen. Met deze link krijgt u meteen de foto's van de vierdaagse en van de zomerfeesten van 1995.

Bij het Regionaal Archief Nijmegen is in de archieven van onder meer de KNBLO verder onderzoek te doen naar de geschiedenis van de Vierdaagse. Zie voor meer informatie: Archieven Vierdaagse .

Verantwoording

De tekst van dit artikel is geschreven door Marcel Claassen als aanvulling bij het boek De Wereld wandelt uit 1991.