Algemene gegevens | |
---|---|
Naam : | Vereniging ambachtsonderwijs voor Nijmegen en omstreken |
Andere naam (namen): |
|
Bestaansperiode: | 1898 - 1974 |
Rechtsvorm: | vereniging |
Voorganger(s): |
|
Opvolger(s): |
|
Hoger orgaan: |
|
Archief | |
Het archief van deze organisatie is in beheer bij het Regionaal Archief Nijmegen. De toegang met de beschrijving van de stukken is bereikbaar via deze link: | |
![]() Naar beschrijving archief |
De overheid stond lange tijd terughoudend tegenover het beroepsonderwijs. In de meeste gevallen namen particulieren het initiatief. Zo ook in Nijmegen, waar in 1898 particulieren onder wie architecten als J.J. Weve en W.J.H. van der Waarden de Vereeniging ambachtsonderwijs voor Nijmegen en omstreken oprichtten. De vereniging opende op 2 oktober 1901 de eerste professionele Nijmeegse ambachtsschool (Boekholt, p. 21; Stamkot, p. 29-31). De algemeen bijzondere school werd bekostigd werd uit particuliere middelen en subsidies van rijk, provincie en gemeente (Tromp, 35-36).
Het ambachtsonderwijs werd voor het eerst wettelijk geregeld in de Nijverheidsonderwijswet van 4 oktober 1919, die op 1 januari 1921 in werking trad. De overheidssubsidies werden toen afdoende geregeld. De provinciale subsidies vervielen en de regiogemeenten werden verplicht een bepaalde bijdrage te leveren (Staatsblad 593; Boekholt, p. 21; Stamkot, p. 29-31).
In 1974 werd de Vereeniging ambachtsonderwijs omgezet in de Stichting De Kronenburg; de ambachtsschool droeg de naam Kronenburg al sinds 1967 (Stamkot, p. 95-97).
Eerste activiteit van de vereniging was het oprichten van een ambachtsschool. Toen dat doel bereikt was wilde zij ‘den grondslag leggen tot de vorming van bekwame ambachtslieden’. De vereniging was als schoolbestuur verantwoordelijk voor het onderwijs dat werd gegeven. In de loop der tijd werd de algemene vorming van de toekomstige vaklieden steeds belangrijker geacht.
Het schoolbestuur benoemde de directeur van de school en de leraren, regelde de toelating van leerlingen, stelde het leerplan vast en beheerde de financiën. In het begin was ook het vinden van voldoende geldmiddelen een belangrijke taak voor de vereniging. Dit veranderde met de komst van de eerste Nijverheidsonderwijswet in 1919 die de financiering van ambachtsscholen beter regelde. Het rijk betaalde voortaan zeventig procent van de kosten en de gemeente stond garant voor dertig procent (Tromp, p. 36)
Het bestuur bestond uit minimaal tien leden, die uit hun midden een voorzitter, ondervoorzitter, een secretaris en een penningmeester kozen. Naast de jaarlijkse ledenvergadering vonden er geregeld bestuursvergaderingen plaats (archief Scholengemeenschap De Kronenburg, inv. nr. 1561). Overeenkomstig artikel 57 van de Nijverheidsonderwijswet van 1919 hadden vanaf 1927 twee personen namens het gemeentebestuur zitting in het bestuur van de vereniging (gemeenteverslagen). De vereniging onderscheidde leden, donateurs en begunstigers.
In 1974 werd de Vereeniging ambachtsonderwijs omgezet in de Stichting De Kronenburg. De signatuur van de school veranderde. In plaats van neutraal werd zij oecumenisch (Stamkot, p. 95-97).
1898-1967:Nijmegen Nieuwe Marktstraat 12
1967-1994:Nijmegen Kronenburgersingel 269
Inleiding van de toegang op het archief door Robert Spanings. (2013)