header wiki – Huis van de Nijmeegse Geschiedenis

Villa Stella Maris

Uit Huis van de Nijmeegse Geschiedenis

Versie door RAN2 (overleg | bijdragen) op 6 mei 2013 om 18:16 (Tekst vervangen - 'QQ' door '<')
Ga naar: navigatie, zoeken
RADBOUD IN DE STAD
Universiteit90jaar.jpg
startpagina
"Radboud in de stad" biedt naar aanleiding van het 90-jarig bestaan van de Radboud Universiteit een indruk van de voormalige locaties van de universiteit in de stad, met de bijbehorende verhalen. Lees verder>>>
Universiteitsgebouwen.png Soort locatie:
Universiteitsgebouwen
Gegevens gebouw
Adres: Van Schaeck Mathonsingel 4
Andere naam:
Bouwjaar: 1889
Sloopjaar: 1985
Faculteit/studierichting:
Functie:
  • Damespension (1925-1935)
  • Bibliotheek uitleen (1945 tot 1967)
  • Collegezalen (1945-1967)
Architect : Semmelin, D.

Bron: Regionaal Archief Nijmegen

Villa Stella Maris en de Universiteitsbibliotheek (1948)

De villa aan Van Schaek Mathonsingel 4 heeft de uitstraling van een renaissancistisch paleisje en wordt bewoond door een lid van de margarinefabrikantenfamilie Jurgens, waaraan het pand tevens de bijnaam ‘Boterpot’ ontleent. Na een verbouwing in 1924 wordt de naam veranderd in Stella Maris en doet het gebouw dienst als katholiek damespension voor studentes. Het pensionaat wordt bestierd door Zusters van Onze Lieve Vrouw van Amersfoort, ‘die hun taak met grote zorg vervullen’. De meisjes moeten vroeg naar bed, zodat ze de dag met de ochtendmis kunnen beginnen. Het pension trekt vermoedelijk mede daarom niet veel studenten; weinigen hebben immers zin om onder toeziend oog van de Zusters hun studententijd door te brengen. **Vanaf 1931 bewoont de priester Ferdinand Sassen, hoogleraar Geschiedenis van de wijsbegeerte der Grieken en Romeinen en Geschiedenis der pedagogiek en didactiek, een grote kamer – de voormalige kapel – aan de voorkant van het huis (achter het huis was een nieuwe kapel gebouwd). De rest van het pand blijft meisjes- of damespensionaat. Er zijn aanwijzingen dat Sassen soms in Stella Maris – bij hem thuis dus – facultatieve colleges filosofie verzorgt. Deze situatie blijft ongewijzigd,totdat Stella Maris kort na de bevrijding in 1945 wordt aangekocht door de universiteit als noodlocatie ten behoeve van het onderwijs en voor de instituten die aan de Muchterstraat en de Vondelstraat zijn uitgebrand: Godgeleerdheid, Wijsbegeerte, Middeleeuwse Geschiedenis, Nieuwe Geschiedenis, Kunstgeschiedenis en Psychologie. **Vanaf 1947 doet het gebouw tevens dienst als universiteitsbibliotheek – dat wil zeggen: als leeszaal en administratie. Het grootste deel van de boeken blijft namelijk in het depot van de oude bibliotheek aan de Muchterstraat. Hierdoor ontstaat een nogal ‘omslachtige bibliothecaire situatie’. Meerdere malen per dag worden boeken vanaf de Muchterstraat met een bakfiets naar de Van Schaeck Mathonsingel vervoerd. Later krijgt de bibliothecaris gelukkig wel een autootje. Een deel van de boeken is in 1944 niet aan de vlammen ontkomen. Daarom wordt met internationale hulp gewerkt om de collectie weer aan te vullen: ruim 10.000 boeken komen uit Amerika en in eigen land leveren ‘vrienden van de Bibliotheek der R.K.Universiteit te Nijmegen’ een bijdrage. **In 1967 verhuist de universiteitsbibliotheek naar de nieuwbouw aan de Erasmuslaan. Stella Maris wordt sindsdien bewoond door het Instituut Nederlands en later ook het Instituut Politicologie. In de loop der jaren wordt de zolder bovendien gebruikt door het Instituut Missiologie en als collegezaal. In het souterrain zitten de Nijmeegse Universitaire Stichting Buitenlandse Studiebetrekkingen, Medicus Mundi Nederland en Confederation International Catholique des Institutions Hospitalières (CICIH). In 1974 verhuist het Instituut Nederlands naar het Erasmusgebouw, dat nieuw is opgeleverd. Stella Maris blijft nog een tijd dienst doen als onder komen van allerlei kleinere instituten – tot wanneer precies, is niet duidelijk. Wanneer het pand in 1985 afbrandt en wordt gesloopt, is het niet meer in eigendom van de universiteit.**

Bronnen

  • T.N.J.A van Rijn, De huisvesting van de R.K. universiteit in de eerste vijfentwintig jaren van haar bestaan’ in: Numaga 41 (1994) p135-153
  • Gids van het studiejaar 1946-47
  • J.M. Moerkerk, J.M.G.M Brinkhoff, Carolina. Het leven aan de Rooms-katholieke universiteit te Nijmegen, (Amsterdam 1950)
  • A.F.Manning [ed.], Katholieke universiteit Nijmegen 1923-1973 (Bilthoven 1974)
  • J.Joosten, Lijnen en breuken. Een kleine historische beschouwing over het Nijmeegse Instituut Nederlands (Nijmegen 1998)

Verantwoording

Onderzoek naar de universiteitslocaties door de studenten geschiedenis Yvette Dam en Yvonne Verstappen voor Radboud in de stad naar aanleiding van het 90-jarig bestaan van de universiteit in 2013.

Locatie in google-maps (nieuw venster)

51° 50' 34.22" N, 5° 51' 25.63" E

KENNISBANK
Verder graven in de historie van stad en omgeving
FACEBOOK
Op de hoogte blijven van het laatste nieuws van het Huis
EDUCATIE
Projecten en maatwerk voor het onderwijs
VERHALEN
Verteld verleden